In 1792, in de nasleep van de Franse Revolutie, overrompelde het Franse leger de Oostenrijkse Nederlanden. Met de verovering van de provincies Luik en Luxemburg in 1795 was heel België Frans grondgebied geworden. Hun revolutionaire passage laat tot vandaag zijn sporen na.
De mooiste abdijruïne van het land
© MTPVBW - B. Hogge
De abdijruïne van Villers schiet je 850 jaar terug in de tijd, meer bepaald naar 1146, toen een groepje monniken er neerstreek en een gotische abdij liet optrekken.
De monniken vulden er een bibliotheek met honderden boeken en bewerkten er de akkers. Hun vredig bestaan werd vanaf de 16e eeuw grond door elkaar geschud door de godsdienstoorlogen, ze moesten zelfs de benen nemen voor plunderende Spaanse troepen.
Maar ze lieten zich niet uit het lood slaan. De cisterciënzers keerden terug en in de 18e eeuw brak een laatste gouden eeuw aan.
De abdij werd uitgebreid met een tuin en abtenpaleis vol neoclassicistische trekjes. Tot 1796. Frankrijk viel de Zuidelijke Nederlanden binnen en de kloosterlingen werden uit hun abdij verjaagd. Hun onderkomen viel in handen van een handelaar in bouwmaterialen die de abdij steen voor steen sloopte.
Zo werd de abdij van Villers de mooiste ruïne van ons land die al in 1830 de eerste romantici lokte, de Franse schrijven Victor Hugo was een van hen. Al snel werd het toeristisch potentieel duidelijk. Eind 19e eeuw werd het koor van de abdijkerk deels opgeknapt, de rest bleef onaangeroerd waardoor je je net als Victor Hugo kunt overgeven aan het grootse en indrukwekkende ensemble van gotische en romaanse gewelven. Je ontdekt er niet alleen de kerk en de abdijrefter, sinds kort zijn ook de gevangeniscellen, de monumentale trap van Montaigu en de kelders onder het paleis opengesteld. In de tuin tref je oude rozenstruiken en een tuin vol geneeskunde planten aan.
Abdijruïne van Aulne
© WBT - S. Wittenbol
In 657 werd de abdij van Aulne opgericht door de nadien heilig verklaarde abt Landelinus van Crespin.
Ooit was het een van de belangrijkste en welvarendste abdijen van het prinsbisdom Luik, vandaag ligt het onderkomen van de cisterciënzermonniken in puin. Nochtans werd de abdij in de 18e eeuw volledig in het nieuw gestoken.
Zo kreeg de gotische abdijkerk uit de 12e eeuw een nieuwe voorgevel aangemeten. Vergeefse moeite. Twintig jaar na de voltooiing werd de abdij van Aulne in 1794 vernield door de Fransen.
De stenen van de abdijgebouwen werden hergebruikt voor de bouw van sluizen, bruggen en tunnels. Van de kerk zelf bleven de gevel, dwarsbeuk en het koor bewaard als ruïne. Verschillende wandelingen loodsen je door het landelijke decor rond de abdijruïne van de Aulne, de ‘Vallei van de Vrede’, en biedt je Instagram-waardige uitkijkpunten op de monumentale relicten.
Naast de ruïnes, hebben de cisterciënzers nog een ander spoor achtergelaten: het abdijbier ‘Abbaye d’Aulne’. Net als andere kloosterordes brouwden de cisterciënzers sinds de middeleeuwen hun eigen bier. Na je verkenningstocht door de abdij kan je je lippen zetten aan een licht, blond, bruin of tripel abdijbier dat gebrouwen is volgens de ambachtelijke kunst van haar stichters.
